Franciszek Graczyk (1897-1940)
Urodził się 17.01.1897 r. w Gąsiorowie, powiat średzki obecnie powiat wrzesiński, jako syn Franciszka i Franciszki z domu Wojtkowiak.
Uczęszcza do czteroklasowej szkoły powszechnej. Po jej ukończeniu należał do Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.
Podczas I wojny światowej został wcielony 3.10.1917 r. do armii niemieckiej. Walczył na froncie zachodnim w składzie 12. Kompanii Infanterie-Regiment numer 332 i został w 1915 r. ciężko ranny. Następnie wcielono go do 11. Kompanii Reserve-Infanterie-Regiment numer 66 z Altenburga (Turyngia). 26.09.1918 r. dostał się do niewoli amerykańskiej. Uwolniony 10.07.1919 r. wstąpił do Armii Polskiej Hallera we Francji. Do Polski powrócił 15.03.1920 wraz z transportem sprzętu wojennego.
Został wcielony do 53. Pułku Piechoty. Przebył szlak wojenny wraz z pułkiem walcząc na Ukrainie. 6.05.1921 r. został urlopowany z wojska, a 1.08.1921 r. przyjęty do Policji Państwowej województwa wołyńskiego jako posterunkowy.
Ukończył w 1923 r. kurs posterunkowych w Okręgowej Szkole Policyjnej dla przodowników w Ostrogu. 1.04.1924 r. awansował do stopnia starszego posterunkowego. W 1927 r. ukończył kurs przodowników w Szkole Policyjnej w Sosnowcu. Następnie pełnił funkcję zastępcy komendanta posterunku Policji Państwowej w Antopolu (powiat Kobryń, województwo poleskie, 35 km od Kobrynia, obecnie miejscowość
na Białorusi, w rejonie drohiczyńskim a obwodzie brzeskim).
Mieszkał w Równem przy ul. Pięknej 16.
W 1935 r. został przeniesiony do Rezerwy Powiatowej w Równem (obecnie na Ukrainie, w okresie międzywojennym miejscowość powiatowa w województwie wołyńskim).
Kompanie rezerwy to utworzone na mocy dekretu Prezydenta RP z 17 maja 1936 r. zwarte formacje Policji Państwowej, skoszarowane jako odwód pozostający w ciągłym pogotowiu, interweniujący w przypadku zajść naruszających ład i porządek prawny.
Po jej likwidacji otrzymał przydział do I Komisariatu Policji Państwowej w Równem. Tu zastał go napad na Polskę przez Związek Radziecki. Aresztowany przebywał w więzieniu w Równem i został przewieziony 28 marca 1940 r. do więzienia w Kijowie.
Według listy wywozowej numer 042/269 z kwietnia 1940 r. został oddany do dyspozycji naczelnika NKWD w Kijowie i zamordowany w kijowskim więzieniu przy ul. Karolenkiwskiej 17. Pochowany w Bykowni.
Odznaczony:
- Krzyżem Walecznych,
- Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921,
- Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
- Brązowym Medalem „Za Długoletnią Służbę”.